ពន្យល់ឲ្យច្បាស់ដល់ក្រុម — សៀវភៅណែនាំខ្លី
ហេតុផលដែលនិយាយមិនច្បាស់ + រូបមន្ត Tell–Explain–Example + Checklist ប្រើបានភ្លាម
🌟 ប្រាប់ខ្លី • ពន្យល់ច្បាស់ • ឧទាហរណ៍ងាយយល់
ហេតុផលដែលអ្នកមានអារម្មណ៍ថា «ខ្សោយក្នុងការពន្យល់»
- គិតនៅក្នុងក្បាល តែមិនរៀបចំជាមុន — ពេលនិយាយពឹងតែអារម្មណ៍ «គិតអ្វីនិយាយអន់តែម្តង»។ បន្ទាប់មកទើបគិតឃើញថាមានវិធីល្អជាងនេះ។
- មិនទាន់មាន «សៀវភៅផែនទី» សម្រាប់ពន្យល់ — រចനាសម្ព័ន្ធសាមញ្ញជា: ចំណុចសំខាន់ → ពន្យល់បន្តិច → ឧទាហរណ៍។ គ្មាន structure នឹងធ្វើឲ្យនិយាយវង្វេង។
- ភ្លេចគិតពីត្រចៀកអ្នកស្តាប់ — ការពន្យល់មិនមែនត្រឹមតែ «ចេញអ្វីក្នុងក្បាល» ទេ ត្រូវគិតថា អ្នកស្តាប់ចង់ដឹងអ្វី? ដឹងរួចអ្វី?
- ខ្វះការទំនុកចិត្ត — សង្ស័យថា «អ្វីដែលខ្លួននិយាយ ត្រឹមត្រូវទេ?» នាំឲ្យនិយាយរហ័ស ឬរំខានក្នុងចិត្ត។
គន្លឹះរហ័ស: មុននិយាយ សរសេរ bullet 2–3 ចំណុចជាមុន។
រូបមន្ត TEE — Tell • Explain • Example
Tell (ប្រាប់ចំណុចសំខាន់) → Explain (ពន្យល់បន្ថែម) → Example (ឧទាហរណ៍)។
ឧទាហរណ៍ TEE:
Tell៖ “ថ្ងៃស្អែកយើងចាប់ផ្តើមពិនិត្យគុណភាពកម្រាលជាន់ថ្មី។”
Explain៖ “ត្រូវវាស់កម្រាស់ 5 សម., ពិនិត្យ joint និងមិនអោយរង្វាស់លេចឡើង។”
Example៖ “ដូចគម្រោងផ្ទះលេខ 9 កាលមុន ដែលយើងបានពិនិត្យតាម checklist នេះ។”
💡 អនុវត្ត 1 នាទី៖ ពន្យល់បញ្ហា/ដំណោះស្រាយមួយ ដោយប្រើ TEE ក្នុងពេល 60 វិនាទី។
Checklist / Framework សម្រាប់ពន្យល់ដល់ក្រុម
1) ចាប់ផ្តើម
- ប្រាប់ថា “ថ្ងៃនេះយើងនឹងពិភាក្សាអំពី…”.
- បញ្ជាក់ គោលបំណង (Purpose).
- រៀបចំ ចំណុចសំខាន់ 2–3 (bullet points) — និយាយខ្លីៗ។
2) ពន្យល់ (Explain)
- បង្ហាញលំអិតតាមលំដាប់ ងាយតាម។
- ប្រើពាក្យសាមញ្ញ ងាយយល់ — ជៀសពាក្យបច្ចេកទេសពិបាក ប្រសិនបើមិនចាំបាច់។
3) ឧទាហរណ៍ (Example)
- នាំករណីពិត/ការងារដែលក្រុមធ្លាប់ឃើញ: “ចុងក្រោយពេលយើងសាងសង់ផ្ទះលេខ 9…”.
4) ត្រួតពិនិត្យការយល់ (Check Understanding)
- សួរ: “តើច្បាស់ទេ?” ឬ “មានចំណុចណាត្រូវពន្យល់បន្ថែមទេ?”.
5) បញ្ចប់ (Closing)
- សង្ខេបចំណុចសំខាន់ៗវិញ។
- កំណត់ សកម្មភាព (Action) ឲ្យច្បាស់៖ “ស្អែកសូមក្រុមចាប់ផ្តើមតាមដំណាក់កាលនេះ…”.
សំណួរពិនិត្យខ្លួនឯង
- ខ្ញុំបានចាប់ផ្តើមដោយគោលបំណងច្បាស់ទេ?
- ខ្ញុំបានឧទាហរណ៍ ឲ្យក្រុមយល់ឆាប់ទេ?
- ខ្ញុំបានសួរត្រឡប់ ដើម្បីពិនិត្យការយល់ទេ?
Tip: បន្ថែម “one-minute brief” មុនគ្រប់ការពន្យល់ធំៗ—វាជួយយ៉ាងខ្លាំង។
Tags:
Self Development