បរាភវសូត្រ (Parābhava Sutta) — មូលហេតុ១២ នៃ “វិនាស”

📜 បរាភវសូត្រ (Parābhava Sutta) — មូលហេតុ១២ នៃ “វិនាស”

ឋានៈសំនួររបស់ទេវតា និងព្រះពុទ្ធទ្រង់បង្ហាញមុខមូលនៃវិនាស ១២ ប្រការ។ អត្ថបទខាងក្រោមរៀបជាផ្នែកៗ មានតំណភ្ជាប់ និងក្បាលចងចាំ។

មុខសេចក្តី

សំណួរទេវតា
“បរាភវន្តំ បុរិសំ … កិំ បរាភវតោ មុខំ?”
ទេវតាសុំបង្ហាញមូលហេតុដែលនាំមនុស្សឲ្យ “វិនាស”។
ចម្លើយព្រះបាទ
“សុវិជានោ ភវំ ហោតិ… សុវិជានោ បរាភវោ”
អ្នកចម្រើន និងអ្នកវិនាស—អាចស្គាល់ឃើញដោយអាកប្បកិរិយា។
ចងចាំឆាប់៖ សួរ–ឆ្លើយ → បញ្ជី ១២ មុខហេតុ → សេចក្តីសន្និដ្ឋាន។
⬆︎ លើក្បាល

១) ស្រឡាញ់ធម៌ → ចម្រើន | ស្អប់ធម៌ → វិនាស

បច្ចេកពាក្យ
“ធម្មកាមោ ភវំ ហោតិ; ធម្មទេស្សី បរាភវោ।”

ស្រឡាញ់ធម៌ ធ្វើតាមធម៌ នាំឲ្យចម្រើន។ ស្អប់ធម៌ ទ្រានចិត្តទៅអំពើអាក្រក់ នាំឲ្យវិនាស។

២) ស្រឡាញ់អ្នកអសត់ មិនស្រឡាញ់អ្នកសត់

បច្ចេកពាក្យ
“អសន្តស្ស បិយា ហោន្តិ… អសតំ ធម្មរោចេតិ।”

ចិត្តចូលចិត្តអ្នកមិនល្អ ប្រែផ្ទុយពីអ្នកល្អ—ជ្រៀតជ្រែកទៅអំពើអវិសសមគ្គ។

៣) ដេកច្រើន និយាយច្រើន ខ្ជិល ខឹងឆាប់

បច្ចេកពាក្យ
“និទ្ទាសីលី សភាសីលី… អលសោ កោធបញ្ញាណោ।”

ខ្វះខ្នះខ្នែង មិនអនុវត្ត ក្លាយជាមូលហេតុនាំឱ្យខាតបង់ឱកាស និងវិនាស។

៤) មិនថែទាំមាតាបិតាជរា ទោះខ្លួនមានសម្បត្តិ

បច្ចេកពាក្យ
“យោ មាតរំ បិតរំ… បហុសន្តោ ន ភរតិ।”

ក្លាយជាមនុស្សវិនាស ដោយធ្វេសប្រមាថមាតាបិតា។

៥) បោកបញ្ឆោតអ្នកមានគុណធម៌

បច្ចេកពាក្យ
“យោ ព្រាហ្មណំ សមណំ… មុសាវាទេន វញ្ចេតិ।”

មុសាវាទ បោកបញ្ឆោត ជាភាពវិនាសនៃខ្លួនឯង។

៦) អ្នកមាន បរិភោគល្អៗតែម្នាក់ឯង

បច្ចេកពាក្យ
“បហុតវិត្តោ… ឯកោ ភុញ្ជតិ សាទូនិ।”

អត់ចែករំលែក គ្មានចិត្តទាន—វិនាសដោយអំពើអហរិសិល។

៧) អាងជាតិ ទ្រព្យ ត្រកូល មើលងាយញាតិ

បច្ចេកពាក្យ
“ជាតិត្ឋទ្ធោ ធនត្ថទ្ធោ… សញ្ញាតី អតិមញ្ញេតិ।”

ឧស្សាហ៍អាត្មាពោณ ព្យួរក្បាល—បណ្ដាលឲ្យភាស្តុវិនាស។

៨) ល្បែងស្រី • ស្រា • ភ្នាល់

បច្ចេកពាក្យ
“ឥត្ថីធុត្តោ សុរាធុត្តោ អក្ខធុត្តោ… លទ្ធំ លទ្ធំ វិនាសេតិ।”

សន្សើម បំពាន សុរា ភ្នាល់—កក្រើកទ្រព្យ ទៅរកវិនាស។

៩) មិនពេញចិត្តភរិយា ទៅរំលោភស្រ្តីគេ

បច្ចេកពាក្យ
“សេហិទារេហិ អសន្តុដ្ឋោ… ទុស្សតិ បរទារេសុ।”

ខាតកិត្តិយស ខាតគ្រួសារ—ជំពាក់វិនាសធំ។

១០) ចាស់ហួសវ័យ តាមតណ្ហា ស្វាមីស្រីក្មេង

បច្ចេកពាក្យ
“អតីតយោព្វនោ បុសោ… តស្សា ឥស្សា ន សុបតិ।”

ផ្ទុយវ័យ ផ្ទុយវិន័យ—បង្កវិបត្តិគ្រួសារ និងការងារ។

១១) ដាក់អ្នកខ្ជះខ្ជាយ ឱ្យកាន់អំណាច

បច្ចេកពាក្យ
“ឥត្ថី សោណ្ឌី វិកិរណី… ឥស្សរិយស្មិṃ ឋបេតិ।”

អ្នកលេងខ្ជះខ្ជាយ កាន់ការគ្រប់គ្រង—ជាភាពវិនាសរបស់សហគមន៍/គ្រួសារ។

១២) កើតក្នុងត្រកូលឥតទ្រព្យ តណ្ហាធំ សប្បព្រះរាជ្យ

បច្ចេកពាក្យ
“អប្បភោគោ មហាតណ្ហោ… សោ ច រជ្ជំ បត្ថយតិ।”

អំណាចនិષ્ઠា ដោយគ្មានគុណធម៌—នាំឱ្យខ្លួន និងសង្គមទៅរកវិនាស។

សេចក្តីសន្និដ្ឋាន

បណ្ឌិតពិចារណា
“ឯតេ បរាភវេ លោកេ… ស លោកំ ភជតេ សិវំ।”

អ្នកប្រាជ្ញ ពិនិត្យឃើញមូលហេតុវិនាសទាំងនេះ បោះបង់អាក្រក់ យកល្អ—នាំទៅសុខសន្តិ។

បរាភវសុត្តំ និដ្ឋិតំ — បញ្ចប់។

⬆︎ លើក្បាល
Previous Post Next Post
📑