s-07.k.00- ស្ទីលភាពជាអ្នកដឹកនាំ

ស្ទីលភាពជាអ្នកដឹកនាំ មានច្រើនប្រភេទណាស់ មិនមែនមានតែមួយ ឬពីរនោះទេ។ អ្នកជំនាញផ្សេងៗគ្នាបានបែងចែកទៅតាមលក្ខណៈពិសេសរបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែជាទូទៅ ស្ទីលដែលគេនិយមនិយាយ និងសិក្សាច្រើនជាងគេ រួមមាន៖

---

ស្ទីលភាពជាអ្នកដឹកនាំទូទៅ

• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការ (Autocratic Leadership): អ្នកដឹកនាំប្រភេទនេះធ្វើការសម្រេចចិត្តទាំងអស់ដោយខ្លួនឯង ដោយមិនសូវស្ដាប់យោបល់ពីក្រុមឡើយ។ ពួកគេមានការគ្រប់គ្រងយ៉ាងតឹងរ៉ឹង និងរំពឹងឱ្យអ្នកក្រោមបង្គាប់ធ្វើតាមបទបញ្ជា។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបប្រជាធិបតេយ្យ (Democratic/Participative Leadership): អ្នកដឹកនាំប្រភេទនេះលើកទឹកចិត្តឱ្យសមាជិកក្រុមចូលរួមក្នុងការសម្រេចចិត្ត។ ពួកគេស្ដាប់យោបល់ និងពិភាក្សាជាមួយក្រុម មុននឹងធ្វើការសម្រេចចិត្តចុងក្រោយ។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបបោះបង់ចោល (Laissez-faire/Delegative Leadership): ស្ទីលនេះផ្ដល់សេរីភាពពេញលេញដល់ក្រុមក្នុងការធ្វើការសម្រេចចិត្ត និងអនុវត្តការងារ។ អ្នកដឹកនាំគ្រាន់តែផ្ដល់ធនធាន និងការណែនាំតិចតួចប៉ុណ្ណោះ។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបផ្លាស់ប្ដូរ (Transformational Leadership): អ្នកដឹកនាំប្រភេទនេះព្យាយាមបំផុសគំនិត និងលើកទឹកចិត្តសមាជិកក្រុមឱ្យសម្រេចបានលើសពីអ្វីដែលពួកគេគិតថាអាចធ្វើបាន។ ពួកគេផ្ដោតលើការអភិវឌ្ឍន៍បុគ្គល និងចក្ខុវិស័យរយៈពេលវែង។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបប្រតិបត្តិការ (Transactional Leadership): ស្ទីលនេះផ្ដោតលើរង្វាន់ និងការដាក់ទណ្ឌកម្ម។ អ្នកដឹកនាំកំណត់គោលដៅច្បាស់លាស់ ហើយផ្ដល់រង្វាន់នៅពេលសម្រេចបានគោលដៅ ឬដាក់ទណ្ឌកម្មនៅពេលបរាជ័យ។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបបម្រើ (Servant Leadership): អ្នកដឹកនាំប្រភេទនេះផ្ដោតសំខាន់លើការបម្រើ និងបំពេញតម្រូវការរបស់សមាជិកក្រុមជាមុនសិន។ ពួកគេជឿថាការជួយអ្នកដទៃឱ្យរីកចម្រើន នឹងនាំមកនូវភាពជោគជ័យដល់អង្គភាព។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបស្ថានភាព (Situational Leadership): ស្ទីលនេះមានភាពបត់បែនខ្ពស់ ដោយអ្នកដឹកនាំផ្លាស់ប្តូររបៀបដឹកនាំរបស់ខ្លួនទៅតាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែង កម្រិតជំនាញ និងការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់សមាជិកក្រុម។

---

ក្រៅពីស្ទីលសំខាន់ៗខាងលើ នៅមានស្ទីលផ្សេងទៀតដូចជា៖

• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបគ្រូបង្វឹក (Coaching Leadership)
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបការីយាល័យ (Bureaucratic Leadership)
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបមានមន្តស្នេហ៍ (Charismatic Leadership)
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបចក្ខុវិស័យ (Visionary Leadership)

---

សរុបមក: មិនមានស្ទីលណាមួយដែលល្អបំផុតសម្រាប់គ្រប់ស្ថានភាពទាំងអស់នោះទេ។ អ្នកដឹកនាំដែលមានប្រសិទ្ធភាព គឺតែងតែអាចបត់បែន និងប្រើប្រាស់ស្ទីលផ្សេងៗគ្នាទៅតាមកាលៈទេសៈ តម្រូវការរបស់ក្រុម និងគោលដៅដែលត្រូវសម្រេច។

---

ក្រៅពីប្រភេទស្ទីលភាពជាអ្នកដឹកនាំសំខាន់ៗដែលបានរៀបរាប់ខាងលើ នៅមានស្ទីលមួយចំនួនទៀតដែលត្រូវបានគេសិក្សា និងអនុវត្តនៅក្នុងបរិបទផ្សេងៗគ្នា។ ស្ទីលទាំងនេះជារឿយៗអាចជាផ្នែករង ឬការបកស្រាយលម្អិតបន្ថែមពីស្ទីលមូលដ្ឋាន។

---

ស្ទីលភាពជាអ្នកដឹកនាំបន្ថែមទៀត

• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបសម្របសម្រួល (Coaching Leadership): ស្ទីលនេះផ្ដោតលើការអភិវឌ្ឍន៍បុគ្គល និងក្រុមតាមរយៈការបង្វឹក។ អ្នកដឹកនាំជួយសមាជិកក្រុមឱ្យរកឃើញដំណោះស្រាយដោយខ្លួនឯង កំណត់គោលដៅផ្ទាល់ខ្លួន និងបង្កើនសមត្ថភាព។ ពួកគេដើរតួជាអ្នកណែនាំ និងអ្នកគាំទ្រ ជាជាងអ្នកចេញបញ្ជា។
• ឧទាហរណ៍: គ្រូបង្វឹកកីឡាដែលមិនគ្រាន់តែប្រាប់អ្នកលេងពីអ្វីដែលត្រូវធ្វើនោះទេ ប៉ុន្តែជួយពួកគេឱ្យយល់ពីយុទ្ធសាស្ត្រ និងអភិវឌ្ឍជំនាញផ្ទាល់ខ្លួន។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបចក្ខុវិស័យ (Visionary Leadership): អ្នកដឹកនាំប្រភេទនេះមានសមត្ថភាពបង្កើត និងទំនាក់ទំនងចក្ខុវិស័យដ៏ច្បាស់លាស់ និងបំផុសគំនិតសម្រាប់អនាគត។ ពួកគេលើកទឹកចិត្តអ្នកដទៃឱ្យដើរតាមចក្ខុវិស័យនោះ ហើយធ្វើការឆ្ពោះទៅរកការសម្រេចបានវា។
• ឧទាហរណ៍: ស្ថាបនិកក្រុមហ៊ុនបច្ចេកវិទ្យាដែលមើលឃើញពីរបៀបដែលផលិតផលរបស់ពួកគេនឹងផ្លាស់ប្តូរពិភពលោក។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបអ្នកតស៊ូមតិ/អ្នកតវ៉ា (Pacesetting Leadership): ស្ទីលនេះកំណត់ស្តង់ដារខ្ពស់បំផុត ហើយរំពឹងឱ្យសមាជិកក្រុមទាំងអស់សម្រេចបានតាមនោះ។ អ្នកដឹកនាំប្រភេទនេះតែងតែបង្ហាញពីឧទាហរណ៍ល្អដោយខ្លួនឯង ហើយអាចនឹងទាមទារច្រើនពីក្រុម។
• គុណសម្បត្តិ: ល្អសម្រាប់ក្រុមដែលមានសមត្ថភាពខ្ពស់ និងត្រូវការការជំរុញ។
• គុណវិបត្តិ: អាចធ្វើឱ្យក្រុមមានអារម្មណ៍តានតឹង និងអស់កម្លាំង ប្រសិនបើមិនត្រូវបានអនុវត្តដោយប្រុងប្រយ័ត្ន។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបសម្ព័ន្ធមិត្ត/អ្នកភ្ជាប់ទំនាក់ទំនង (Affiliative Leadership): ស្ទីលនេះផ្ដោតលើការកសាងទំនាក់ទំនងល្អ ការបង្កើតភាពសុខដុមរមនា និងការលើកកម្ពស់ស្មារតីក្រុម។ អ្នកដឹកនាំប្រភេទនេះឱ្យតម្លៃលើអារម្មណ៍របស់បុគ្គល និងព្យាយាមបង្កើតបរិយាកាសការងារវិជ្ជមាន។
• ល្អបំផុតសម្រាប់: ការដោះស្រាយជម្លោះ ការកសាងក្រុម ឬក្នុងស្ថានភាពដែលក្រុមត្រូវការការគាំទ្រផ្នែកសីលធម៌។
• ភាពជាអ្នកដឹកនាំបែបការីយាល័យ (Bureaucratic Leadership): ស្ទីលនេះប្រកាន់ខ្ជាប់យ៉ាងតឹងរ៉ឹងនូវច្បាប់ បទប្បញ្ញត្តិ និងនីតិវិធី។ ការសម្រេចចិត្តភាគច្រើនធ្វើឡើងដោយផ្អែកលើការណែនាំ និងគោលការណ៍ដែលមានស្រាប់។
• ល្អបំផុតសម្រាប់: អង្គភាពដែលមានហានិភ័យខ្ពស់ និងត្រូវការភាពច្បាស់លាស់ និងស្តង់ដារខ្ពស់ ដូចជារោងចក្រផលិតឱសថ ឬស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល។

---

ចំណុចសំខាន់ដែលត្រូវចងចាំ

• មិនមានស្ទីលល្អឥតខ្ចោះទេ: ស្ទីលភាពជាអ្នកដឹកនាំនីមួយៗមានចំណុចខ្លាំង និងចំណុចខ្សោយរៀងៗខ្លួន។
• ភាពបត់បែន (Flexibility) គឺសំខាន់: អ្នកដឹកនាំដែលមានប្រសិទ្ធភាពបំផុតតែងតែអាចបត់បែន និងប្រើប្រាស់ស្ទីលច្រើនប្រភេទខុសៗគ្នា ទៅតាមស្ថានភាពជាក់ស្ដែង តម្រូវការរបស់ក្រុម និងកម្រិតជំនាញរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗ។
• បរិបទ (Context) គឺសំខាន់: ស្ទីលណាមួយដែលសមស្រប គឺអាស្រ័យលើបរិបទរបស់អង្គភាព វប្បធម៌ក្រុមហ៊ុន ធម្មជាតិនៃការងារ និងកម្រិតភាពចាស់ទុំរបស់ក្រុម។

តើអ្នកចាប់អារម្មណ៍ចង់ដឹងលម្អិតអំពីស្ទីលណាមួយបន្ថែមទៀតទេ?

 

✎ Edit Post ↑ Top Up