វិធីសាស្រ្តក្នុងការទទួលខុសត្រូវ និងជំនឿទុកចិត្តគ្នា
ការទទួលខុសត្រូវ (Accountability) និងជំនឿទុកចិត្ត (Trust) គឺជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដ៏សំខាន់សម្រាប់ក្រុម ឬអង្គភាពណាមួយដើម្បីដំណើរការប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព និងជោគជ័យ។ ធាតុទាំងពីរនេះមានទំនាក់ទំនងគ្នាទៅវិញទៅមកយ៉ាងជិតស្និទ្ធ៖ ក្រុមដែលសមាជិកមានទំនួលខុសត្រូវខ្ពស់ ទំនងជានឹងកសាងជំនឿទុកចិត្តបានរឹងមាំ ហើយជំនឿទុកចិត្តវិញ ក៏ជួយជំរុញឲ្យមានទំនួលខុសត្រូវកាន់តែច្រើន។
ខាងក្រោមនេះជាវិធីសាស្រ្តក្នុងការកសាងទាំងការទទួលខុសត្រូវ និងជំនឿទុកចិត្តគ្នា៖
ក. វិធីសាស្រ្តក្នុងការកសាងការទទួលខុសត្រូវ (Building Accountability)
ការទទួលខុសត្រូវ គឺសំដៅលើឆន្ទៈរបស់បុគ្គលម្នាក់ៗក្នុងការធ្វើជាម្ចាស់លើសកម្មភាព ការសម្រេចចិត្ត និងលទ្ធផលនៃការងាររបស់ខ្លួន ទាំងជោគជ័យ និងបរាជ័យ។
1. កំណត់គោលដៅ និងការរំពឹងទុកឲ្យបានច្បាស់លាស់
- គោលបំណងច្បាស់លាស់: ត្រូវប្រាកដថា គោលដៅ និងគោលបំណង របស់ក្រុម ឬបុគ្គលម្នាក់ៗត្រូវបានកំណត់យ៉ាងជាក់លាក់ (SMART Goals) និងទំនាក់ទំនងទៅកាន់សមាជិកទាំងអស់។
- តួនាទី និងការទទួលខុសត្រូវ: កំណត់ តួនាទី និងភារកិច្ច របស់សមាជិកម្នាក់ៗឲ្យបានច្បាស់លាស់។ គ្រប់គ្នាត្រូវដឹងថាអ្នកណាទទួលខុសត្រូវលើអ្វី និងត្រូវវាស់វែងលទ្ធផលដោយរបៀបណា។
2. ផ្តល់អំណាច និងធនធានគ្រប់គ្រាន់
- ផ្តល់សិទ្ធិអំណាច: អនុញ្ញាតឲ្យសមាជិកក្រុមមានសិទ្ធិអំណាចគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការធ្វើការសម្រេចចិត្តលើផ្នែកការងាររបស់ពួកគេ។ ការផ្តល់សិទ្ធិអំណាចជួយឲ្យពួកគេមានអារម្មណ៍ជាម្ចាស់។
- ធនធាន: ត្រូវធានាថា សមាជិកក្រុមមាន ធនធាន (ចំណេះដឹង ឧបករណ៍ ពេលវេលា) គ្រប់គ្រាន់ដើម្បីបំពេញភារកិច្ចរបស់ពួកគេ។
3. តាមដានវឌ្ឍនភាព និងផ្តល់មតិកែលម្អជាប្រចាំ
- ប្រព័ន្ធតាមដាន: បង្កើតប្រព័ន្ធមួយដើម្បី តាមដានវឌ្ឍនភាព នៃការងាររបស់ក្រុម និងបុគ្គលម្នាក់ៗ។ នេះអាចជាកិច្ចប្រជុំប្រចាំសប្តាហ៍ ឬប្រើប្រាស់ឧបករណ៍គ្រប់គ្រងគម្រោង។
- មតិកែលម្អស្ថាបនា: ផ្តល់ មតិកែលម្អ ទាំងវិជ្ជមាន និងស្ថាបនាជាប្រចាំ។ ផ្តោតលើការកែលម្អ មិនមែនការស្ដីបន្ទោសឡើយ។ នៅពេលមានកំហុស ត្រូវពិភាក្សាពីមេរៀនដែលបានរៀន និងវិធីការពារកុំឲ្យកើតឡើងម្តងទៀត។
4. ទទួលស្គាល់ និងផ្តល់រង្វាន់
- ការទទួលស្គាល់: ទទួលស្គាល់ និងសរសើរដល់ ការខិតខំប្រឹងប្រែង និងសមិទ្ធផល របស់សមាជិកក្រុម។ ការទទួលស្គាល់ជាសាធារណៈអាចជំរុញទឹកចិត្តបានយ៉ាងល្អ។
- ភាពយុត្តិធម៌: ត្រូវមានភាព យុត្តិធម៌ ក្នុងការផ្តល់រង្វាន់ និងដោះស្រាយបញ្ហា។
5. ជាគំរូ (Lead by Example)
- ភាពជាអ្នកដឹកនាំ: អ្នកដឹកនាំត្រូវបង្ហាញ ទំនួលខុសត្រូវ ផ្ទាល់ខ្លួនរបស់ពួកគេជាមុនសិន។ នៅពេលដែលអ្នកដឹកនាំបង្ហាញភាពស្មោះត្រង់ និងទទួលខុសត្រូវ សមាជិកក្រុមនឹងធ្វើតាម។
ខ. វិធីសាស្រ្តក្នុងការកសាងជំនឿទុកចិត្តគ្នា (Fostering Trust)
ជំនឿទុកចិត្ត គឺជាអារម្មណ៍នៃការជឿជាក់លើភាពស្មោះត្រង់ សមត្ថភាព និងបំណងល្អរបស់សមាជិកក្រុមផ្សេងទៀត។
1. លើកទឹកចិត្តឲ្យមានការទំនាក់ទំនងបើកចំហរ និងស្មោះត្រង់
- បរិយាកាសសុវត្ថិភាព: បង្កើត បរិយាកាសសុវត្ថិភាព ដែលសមាជិកក្រុមអាចបញ្ចេញមតិយោបល់ សំណួរ កង្វល់ និងសូម្បីតែកំហុសរបស់ពួកគេដោយមិនខ្លាចការវិនិច្ឆ័យ ឬការដាក់ទោស។
- ស្តាប់ដោយយកចិត្តទុកដាក់: អ្នកដឹកនាំ និងសមាជិកក្រុមគួរតែ ស្តាប់គ្នាទៅវិញទៅមក ដោយយកចិត្តទុកដាក់ និងបង្ហាញថាពួកគេយល់ពីទស្សនៈរបស់អ្នកដទៃ។
2. បង្ហាញភាពស្មោះត្រង់ និងភាពទៀងទាត់
- រក្សាការសន្យា: ធ្វើអ្វីដែលអ្នកបាននិយាយ។ រក្សាការសន្យា និងការប្តេជ្ញាចិត្ត របស់អ្នក ទោះបីជាតូចតាចក៏ដោយ។ ភាពមិនទៀងទាត់អាចបំផ្លាញជំនឿទុកចិត្ត។
- ភាពសុចរិត: ធ្វើសកម្មភាពប្រកបដោយ ភាពសុចរិត ជានិច្ច។ ធ្វើការសម្រេចចិត្តដែលយុត្តិធម៌ និងមានតម្លាភាព។
3. លើកកម្ពស់ភាពងាយរងគ្រោះ (Vulnerability)
- ទទួលស្គាល់កំហុស: អ្នកដឹកនាំ និងសមាជិកក្រុមគួរតែមានឆន្ទៈក្នុងការ ទទួលស្គាល់កំហុស ឬចំណុចខ្វះខាតរបស់ខ្លួន។ នេះបង្ហាញពីភាពស្មោះត្រង់ និងមនុស្សធម៌ ដែលជួយកសាងទំនាក់ទំនងកាន់តែជ្រៅ។
- ចែករំលែកបទពិសោធន៍: លើកទឹកចិត្តឲ្យសមាជិក ចែករំលែកបទពិសោធន៍ ផ្ទាល់ខ្លួន ឬបញ្ហាប្រឈមដែលពួកគេបានជួបប្រទះ (ក្នុងកម្រិតសមស្រប)។
4. ផ្តល់ការគាំទ្រ និងការជួយគ្នាទៅវិញទៅមក
- ការគាំទ្រ: បង្ហាញថាអ្នក គាំទ្រ សមាជិកក្រុមរបស់អ្នក ជាពិសេសនៅពេលដែលពួកគេជួបការលំបាក។ ផ្តល់ជំនួយនៅពេលចាំបាច់។
- សហការ: ជំរុញឲ្យមាន ការសហការ រវាងសមាជិកក្រុម។ នៅពេលដែលពួកគេធ្វើការជាមួយគ្នា និងជួយគ្នាទៅវិញទៅមក ជំនឿទុកចិត្តនឹងកើនឡើង។
5. ដោះស្រាយជម្លោះប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព
- កុំគេចវេស: នៅពេលមានជម្លោះ ឬការយល់ច្រឡំ សូម ដោះស្រាយវាដោយផ្ទាល់ និងប្រកបដោយស្ថាបនា។ ការគេចវេសពីបញ្ហាអាចបំផ្លាញជំនឿទុកចិត្ត។
- រកដំណោះស្រាយរួម: ផ្តោតលើការ ស្វែងរកដំណោះស្រាយរួម ដែលផ្តល់ប្រយោជន៍ដល់ភាគីទាំងអស់។
ការកសាងការទទួលខុសត្រូវ និងជំនឿទុកចិត្ត គឺជាដំណើរការបន្តដែលតម្រូវឲ្យមានការខិតខំប្រឹងប្រែងជាប់លាប់ពីគ្រប់សមាជិកក្នុងក្រុម។ នៅពេលដែលធាតុទាំងពីរនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងយ៉ាងរឹងមាំ ក្រុមនឹងអាចធ្វើការរួមគ្នាបានកាន់តែប្រសើរ សម្រេចបានគោលដៅធំៗ និងរីករាយនឹងបរិយាកាសការងារប្រកបដោយផលិតភាព និងភាពសុខដុមរមនា។